پيرمرد و دستگاهاش
«بال… بالتازار… بال… بالتازار بالتازار …»، كارتون پروفسور بالتازار هميشه با اين آواز شروع ميشد. در پسزمينة اسامي سازندهها كه به زبان و خط عجيب و غريبي روي تصوير ميآمد، پروفسور بالتازار بر روي تخت خواب يا دوچرخهاش از سمت راست به سمت چپ حركت ميكرد.
پروفسور بالتازار، پيرمردي تنها بود، با كت و شلوار سياه، كلاه عجيب و ريش و سبيل پرپشت. در شهري زندگي ميكرد كه پر از موجودات عجيب و غريب بود كه وقتي به مشكلي بر ميخوردند، سراغ پروفسور ميآمدند تا مشكلشان را با اختراع يك وسيلة جديد حل كند.
او هم تنهايي وارد اتاقش ميشد و 2 ساعت از اين طرف به آن طرف ميرفت و دست به پشت و سر به پايين فكر ميكرد. يكهو هيجانزده ميشد، بالا و پايين ميپريد و سراغ دستگاه عجيبش ميرفت. يك دستگاه عجيب پر از لوله و تلمبه و چرخدنده كه يك جايش شبيه دوچرخه بود. او پشت دوچرخه مينشست و ركاب ميزد. دستگاه به كار ميافتاد، سر و صدا ميكرد، چتري بالاي سرش باز و بسته ميشد. بعد پياده ميشد، شير دستگاه را باز ميكرد. چند قطره را داخل لولة آزمايش ميريخت و چند قدم آن طرفتر، آنرا روي زمين ميچكاند. قطره تا به زمين ميرسيد به شكلي ساده منفجر ميشد و وسيلة جديد، اختراع ميشد، به همين راحتي.
همة قسمتها همين بود. معلوم نبود براي چي پروفسور فكر ميكند. همان اول برود شير دستگاه را باز كند تا وسيله اختراع شود! ولي جالب اينجا بود كه وسيلهاي كه هر قسمت اختراع ميشد، خيلي خاص بود و به عقل جن هم نميرسيد. سري اول پروفسور بالتازار (Professor Balthozar)، در سال 1968، توسط زلاتكو گرگيك در انيميشن زاگرب فيلم در يوگسلاوي سابق ساخته شد. با همان خصلتهاي خاص انيميشن زاگرب، يعني تصويرسازي ساده و شخصيتهاي بدون ديالوگ.
بالتازار اينقدر گرفت كه زاگرب فيلم، سفارش ساخت سه سري ديگر را به زلاتكو گرگيك (Zlatko Grgic) داد. اين سه سري طي مدت 10 سال ساخته شد و همراه با سري اول شامل 99 قسمت 10 دقيقهاي و 20 قسمت 5 دقيقهاي شد.
با اين 1090 دقيقه، پروفسور بالتازار به نماد مركز انيميشن زاگرب تبديل شده است. مركزي كه 53 سال از عمرش ميگذرد و يكي از قطبهاي مستقل كارتونسازي جهان است.
اما زلاتكو گرگيك، خالق شخصيت و پروفسور بالتازار، چهرة شناختهشدهاي در سينماست. او در سال 1968، جايزة فيلم كوتاه فستيوال برلين را برد. او دو سال قبلش، نامزد فيلم كوتاه جشنواره كن شد و در سال 1980 هم نامزد جايزة اسكار در رشتة فيلم كوتاه شد. او در سال 1988، وقتي 67 سالش شده بود، درگذشت. ولي شخصيت ماندگاري را خلق كرد كه مطمئنا تا سالها باقي خواهد ماند.
(احسان ناظم بكايي)
علاقه مندی ها (Bookmarks)